Muqdisho waxay safka hore uga jirtaa magaalooyinka hal abuurka leh ee Bariga Afrika

____________________________________________________________________________

Khamiis: August 5, 2021

Taxanahayaga waraaqaha ka imanaya suxufiyiinta Afrika, Ismaaciil Caynashe wuxuu iftiiminayaa hibada farshaxanka ee inta badan la iska indho tiro ee ka timaadda bariga qaaradda.

Sanado badan, iftiiminta dhaqanka ee Afrika waxay u muuqatay mid si gaar ah diiradda loogu saaray galbeedka ama koonfurta qaaradda halkii ay ka ahaan lahayd bariga Afrika.

Haddana laga soo bilaabo Sudaan iyo Itoobiya ilaa Soomaaliya, Kenya iyo Tanzania gobolkan ballaadhan, qadiimiga ah oo wajiyo badan leh wuxuu la ciirciirayaa taariikh, dad iyo sheekooyin u gaar ah.

Inta badan qaabkan dhaqanku wuxuu ku qotomaa caasimadda Kenya ee Nairobi, oo u noqotay xarun hal -abuur leh.

Magaaladu waxay ku faantaa xaraashka Farshaxanka Bariga Afrika ee sannadlaha ah, waana kan ugu weyn gobolka oo dhacay tan iyo 2013. Xaraashkan ayaa magaalada saaray khariidada farshaxanka casriga ah ee Afrika inkasta oo loollan adag uu ka socdo Cape Town iyo Lagos.

Nairobi ayaa sidoo kale xarun u ah kuwa ka soo cararaya colaadaha gobolka oo dhan. Intii ay hawsha socotay waxay abuureen mid ka mid ah goobaha farshaxanka ee ugu xiisaha badan.

Mid ka mid ah dadka noocaas ah waa farshaxamiistaha Sudan u dhashay ee Eltayeb Dawelbait, oo magangalyo ka helay magaalada kadib markii uu ka cararay nidaamkii kaligii taliska ahaa ee Cumar Al-Bashiir iyo jawi colaadeed oo ku aaddan fanka farshaxanka ee Sudan.

Labaatankii sano ee Eltayeb uu ku noolaa Nairobi, farshaxankiisu wuxuu awooday inuu ku horumaro natiijooyin cajiib ah.

Isagoo ka shaqeynaya istuudiyaha uu ku leeyahay degmada Westlands ee magaalada caasimadda u ah dalka Kenya, shaqadiisa waxaa dhiirrigeliyay barbaarinta reer Suudaan ee miyiga ah.

Waxaa kale oo uu dhiirrigalin ka helay kulannada maalinlaha ah ee uu Nairobi ku yeesho, sawirro ama walxaha uu helay ama dib u warshadeeyay.

Tusaale ahaan, qaybtiisii 2019 ee kulankiisa, wuxuu ku sawirayaa qaabka lab iyo dheddig ee lagu xardhay albaabo go’an oo laga helay dharka Nairobi, rinjiyadu waa dabiici, oo isaga qudhiisu isku qasan yahay.

Wuxuu caan ku yahay adeegsiga hal-abuurka leh agabyada noocaas ah, ma aha oo kaliya soo nooleynta walxahan laga soo qaatay magaalada uu jecelyahay ee Nairobi, laakiin wuxuu dib u soo nooleeyaa taariikhdoodii isagoo adeegsanaya ficilkiisa faneed.

“Waxaad ka heleysaa fannaaniin badan oo kala duwan oo ka kala socda dalal adduunka ah oo ku nool Nairobi.

“Waa wax aad u dhiirri geliya qof walba, waxaad arki kartaa fannaaniin cusub oo leh qaabab cusub maalin walba taasina way i farxad gelisaa, way i dhiirrigelisaa,” ayuu ii sheegay markii aan u wareystay barnaamijka Podcast ee la yidhaa Stance, oo ka hadla fanka iyo dhaqanka.

Eltayebna kaligiis ma aha.

Fitsum Berhe Woldelibanos oo ah farshaxaniiste Itoobiyaan ah ayaa sidoo kale ka shaqeeya magaalada isagoo abuuraya muuqaallo cad oo dhalaalaya oo baadhaya qaabka aadanaha loo soo bandhigo.

Bandhigiisa cajiibka ah, quruxda badan iyo sixirka wuxuu isu keenayaa 15 ka mid ah sawirradiisa baaxadda leh ee sanadihii la soo dhaafay kuwaas oo furfuraya dadka, sheekooyinka iyo muuqaalka dhulka Bariga Afrika.

Bandhiggan waxaa sidoo kale ku jira shaqooyin ay sameeyeen fanaaniinta kale ee Bariga Afrika sida Asaph Ng’ethe Macua, Meek Gichugu iyo Sane Wadu.

In kasta oo guulahan dhowaan la gaaray, haddana Bariga Afrika weli hoos baa loo dhigay miisaankeeda dhaqanka, iyada oo inta badan dareenka warbaahintu ay sii waddo diiradda dagaalka, colaadda iyo barakaca.

Tani waxay si murugo leh u dhaafaysaa koboca dhaqameed ee ka socda magaalooyinka gobolka oo dhan, laga soo bilaabo Addis Ababa, ilaa Khartoum ilaa Muqdisho- oo ah magaalo in kasta oo ay dagaallo burburiyeen hadda martigelisa xaflad suugaaneed, madxaf farshaxan oo cusub iyo masrax.

Waxaan si balaadhan ugu socdaalaa gobolkan min Daarusalaam iyo Mombasa ilaa Hargeysa waxaana mar walba i soo jiita inta fannaan, qoraa iyo suugaanyahanno aad u fiican oo halkan jooga, sidoo kale waxaa i soo jiitay baahida loo qabo in shaqadoodu noqoto mid si weyn loo yaqaan oo loo qaddariyo.

Waa gobol uu ka baxayo dab hal abuur leh, iyo dhiirranaan mudan in la aqoonsado oo la qiro.

Office Nairobi Kenya

_____________________________________________________________________________________